Η ερευνητική εργασία και σ'αυτό το τετράμηνο κύλισε ακόμη πιο ομαλά. Οι μαθητές πιο έμπειροι στην διερεύνηση των θεμάτων, ακολουθώντας με μεγαλύτερη άνεση τις απαιτήσεις του θέματος, ολοκλήρωσαν την εργασία τους και την παρουσίασαν στο σχολείο σε μια ειδική ημερίδα που οργανώθηκε για τον λόγο αυτό την Πέμπτη 10/5/2012. Η παρουσίαση της εργασίας περιλάμβανε εκτός από οπτικό υλικό οργανωμένο σε power point από τους μαθητές της τάξης, κατασκευή αρχαιοελληνικού χιτώνα γυναικείου και χειριδωτού, ζωντανά μπροστά στο ακροατήριο, καθώς και επίδειξη παραδοσιακών στολών Ηπείρου (Γυναικείας και Ανδρικής) καθώς και 20λεπτη διακοπή για γεύμα σε μπουφέ!!!!!!!!!! Ήταν ένα γεμάτο απόγευμα που διήρκησε τρεις ώρες και ομολογώ πως είμαι υπερήφανη για τους μαθητές μου στο Εσπερινό Λύκειο Ηγουμενίτσας. Την επόμενη ημέρα έγινε απολογισμός των εργασιών καθ'όλη την διάρκεια του τετραμήνου και εντοπίστηκαν τα αδύνατα σημεία των ομάδων αλλά και της ολομέλειας. Ελπίζω πως την επόμενη φορά θα δημιουργήσουμε ακόμη καλύτερα πράγματα!!!!!!!
Η παρουσίαση μεταφέρθηκε σε ένα άλλο πρόγραμμα για να ανέβει στο blog, οπότε με κάθε κλικ, αλλάζει η εικόνα. Το θέμα που επεξεργαστήκαμε είχε δύο σκέλη, από τα οποία μόνο για το πρώτο ήμουν υπέυθυνη εγώ, και για τον λόγο αυτόν σας το παρουσιάζω μόνο αυτό...Κατά την διάρκεια της παρουσίασης ακούστηκαν τα τραγούδια: Όσο βαρούν τα σίδερα βαρούν τα μαύρα ρούχα, Το γιλεκάκι που φορείς, Τα ρούχα επαναστάτησαν.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ- ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΗ διαδρομή των υφασμάτων και των ρούχων μέσα στο χρόνο. Η ενδυμασία και πως αυτή αντανακλά την ιδιοσυγκρασία μας. Είναι δυνατόν να κατανοήσουμε τα πιστεύω ενός ανθρώπου από τα ρούχα που φοράει; (ΥΠΈΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΑΝΝΑ ΡΕΝΤΖΕΠΕΡΗ)
Με ποιον τρόπο τα ΜΜΕ και ειδικότερα το διαδίκτυο διαμορφώνουν την μόδα; (ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΜΑΡΙΑ ΜΠΕΤΙΚΑ)
Α΄ ΕΡΩΤΗΜΑ
Καταιγισμός ιδεών στον πίνακα
Αρχικά σημειώσαμε ό,τι μας ήρθε στο νου ακούγοντας την λέξη ΡΟΥΧΟ και ομαδοποιήσαμε τις έννοιες σημειώνοντας τις απόψεις μας. (προβολή)
Στη συνέχεια, σε μορφή παιχνιδιού κοιτάξαμε τις ετικέτες των ρούχων ο ένας του άλλου και βγάλαμε τα συμπεράσματά μας, τα οποία σημειώσαμε, σχετικά με την προέλευση, τα υλικά και τα χρώματα. (προβολή)
Το επόμενο βήμα μας ήταν να καταγράψουμε τα ρούχα στην ντουλάπα μας με σκοπό να δούμε πόσα από αυτά χρησιμοποιούμε και πόσα όχι. Έτσι δημιουργήσαμε ένα διάγραμμα στο excel από το οποίο πήραμε το εξής αποτέλεσμα:
Χρησιμοποιούμε λιγότερα από όσα ρούχα αγοράζουμε. (προβολή)
Ερωτηματολόγιο (προβολή)
ΑΡΧΑΙΑ ΕΠΟΧΗ - ΧΙΤΩΝΑΣ
Βασικός τύπος ενδύματος, ο οποίος φοριόταν και από άνδρες και από γυναίκες και ήταν λινός. Το αρχικό του σχήμα ήταν σωληνοειδές. Τα σημεία στο ύφασμα που ράβονταν ήταν οι μακριές πλευρές καθώς και οι ώμοι. Έτσι ο χιτώνας σχημάτιζε και μανίκια. Στην περίπτωση αυτή ονομαζόταν χειριδωτός.
Οι άνδρες στην αρχαία Ελλάδα που συνήθως φορούσαν χιτώνα παρόμοιον με εκείνον που φορούσαν οι γυναίκες, αλλά με μήκος έως το γόνατο ή μικρότερο.Μια εξωμίδα, σε κοντό χιτώνα στερεώνεται στον αριστερό ώμο, για να φορεθεί για την άσκηση, την ιππασία, ή σκληρή εργασία. Το ιμάτιο που φοριούνταν από άνδρες και γυναίκες ήταν ουσιαστικά ένα ορθογώνιο βαρύ ύφασμα, είτε μάλλινο ή λινό. Ήταν ντυμένο διαγώνια πάνω από τον ώμο ή συμμετρικά και στις δύο ώμους, σαν έλλειψη . Οι γυναίκες φορούσαν μερικές φορές ένα επίβλημα (σάλι) πάνω από το πέπλο ή χιτώνα. Οι νεαροί άνδρες φορούσαν συχνά ένα κοντό μανδύα (χλαμύδα) για ιππασία. Οι Έλληνες φορούσαν κατά καιρούς ένα καπέλο με ευρύ γείσο (πέτασο), και σε σπάνιες περιπτώσεις, οι Ελληνίδες φορούσαν ένα κορυφωμένο επίστεμμα με επίπεδο γείσο. Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες φορούσαν σανδάλια, παντόφλες, μαλακά παπούτσια, ή μπότες, αν και στο σπίτι συνήθως γυρνούσαν ξυπόλυτοι.
Ο πέπλος ήταν απλά, ένα μεγάλο ορθογώνιο βαρύ ύφασμα, συνήθως μαλλί, διπλωμένα κατά μήκος πάνω από το άνω άκρο έτσι ώστε το ανάπτυγμα να φτάσει μέχρι τη μέση. Στην αρχαιότητα, τα είδη ένδυσης ήταν συνήθως σπιτικό προϊόν και το ίδιο κομμάτι ύφασμα για καθημερινές ανάγκες μπορούσε να χρησιμεύσει ως ένδυμα, σάβανο, ή σαν μια κουβέρτα. Από την ελληνική αγγειογραφία και από ίχνη χρώματος πάνω σε αρχαία γλυπτά δείχνουν ότι τα υφάσματα έχουν έντονα χρώματα και γενικά κάθε ένα είναι διακοσμημένο με περίτεχνα σχέδια.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΠΟΧΗ
Ήταν καλοντυμένοι οι Βυζαντινοί; Και οι γυναίκες καλλωπίζονταν με τις ώρες πριν βγουν έξω; "Μπορούμς να πούμε ότι χρησιμοποιούσαν πολλά ζωικής προέλευσης προϊόντα για την ένδυσή τους, όπως το δέρμα, αλλά και για την εξάρτυση", δηλώνει και σημειώνει ότι οι βυζαντινοί τεχνίτες έφτιαχναν πουγκιά και γυναικείες τσάντες, αλλά και παπούτσια από πρόβιο δέρμα. "Τα μνημεία της τέχνης μαρτυρούν αν ήταν καλοντυμένοι. Η μεν ανώτερη τάξη ήταν πολύ επιμελής στο θέμα της εμφάνισης και ειδικά οι γυναίκες με πολλά πλούσια κοσμήματα, ακριβά και καλά ρούχα. Οι άλλες κοινωνικές ομάδες δεν είχαν μεγάλη επιμέλεια στο ντύσιμο".
Η οικονομική κατάσταση αποκαλυπτόταν και τότε, ίσως πολύ περισσότερο σε σχέση με σήμερα, από την ένδυση και την αμφίεση των Βυζαντινών. Η ένδυση ήταν αντιπροσωπευτική της εργασίας. Για παράδειγμα, ο ψαράς θα έβαζε κάτι πιο ζεστό για να αντέξει την υγρασία του χώρου όπου δούλευε και ο γεωργός το καλοκαίρι θα φορούσε κάτι πιο ελαφρύ για να αντέξει στον ήλιο. "Τα έργα τέχνης δείχνουν ότι πιο πολύ το ντύσιμο ήταν ενδεικτικό της κοινωνικής τάξης και του επαγγέλματος". Αντίθετα, η βυζαντινή ελίτ που περιέβαλλε τον αυτοκράτορα, όπως κι ο ίδιος ο αυτοκράτορας, περιποιούνταν πολύ τον εαυτό τους. Φορούσαν πολυτελή ρούχα από ακριβά υφάσματα, όπως μετάξι από την Ανατολή, τα οποία είχαν δημιουργήσει ράπτες που δούλευαν αποκλειστικά για την αυτοκρατορική αυλή. Στολίζονταν μάλιστα και με βαρύτιμα κοσμήματα, των οποίων οι πολύτιμοι ή ημιπολύτιμοι λίθοι συχνά εισάγονταν από άλλα βασίλεια. Βέβαια λόγος γίνεται κυρίως για τους άνδρες που έκαναν τις πιο πολλές επαφές εκτός εστίας, ενώ η αμφίεση των γυναικών, αν και πολυτελής, προοριζόταν μόνο για τα μάτια των ανδρών τους.
Οι οίκοι μόδας αλλά και οι φημισμένοι μόδιστροι δεν λειτουργούσαν και δεν δημιουργούσαν την εποχή του Βυζαντίου, όπως σήμερα. Στην αυτοκρατορική αυλή δημιουργούσαν ειδικοί ράπτες, καταξιωμένοι και αναγνωρισμένοι στο χώρο. Απολάμβαναν την εκτίμηση των ανθρώπων της αυλής αλλά ήταν απαγορευμένο να βγουν προς τα έξω και να ράψουν ρούχα για τον απλό λαό.
Η μόδα ήταν άγνωστη λέξη στα χρόνια του Βυζαντίου, οι ανάγκες ήταν άλλες. Από πρακτική ανάγκη η μόδα γίνεται τέχνη" και η αναγεννησιακή ενδυμασία -αντρική και γυναικεία- δέχεται επιρροές, τεχνοτροπίες, συμβολισμούς και παίρνει το δρόμο της, ωθώντας την εξάπλωση της μόδας στα διαφορετικά βασίλεια της Ευρώπης.
Η μόδα στον μεσαίωνα
Αν μιλάμε για την ιστορία του Μεσαίωνα, τότε στα ρούχα της εποχής αντανακλάται η κοινωνική, οικονομική κατάσταση αλλά και οι ηθικές επιπτώσεις της εποχής εκείνης
Όταν πρόκειται για την ένδυση των ανδρών της εποχής εκείνης, που γενικά ήταν πουκάμισο, παντελόνι, παντελόνια μέχρι το γόνατο, κλπ. Που σήμερα θεωρείται ως ο σωστός τρόπος κατανόησης του τρόπου ζωής, της μόδας και του πολιτισμού της μεσαιωνικής περιόδου. Ωστόσο, σημαντική αλλαγή ήρθε στην γυναικεία ένδυση η οποία άλλαξε προς τα έξω με necklines και με την περίμετρο της μέσης κινείται πάνω-κάτω και στα μανίκια να εναλλάσσονται μεταξύ χαλαρής και σφιχτής τοποθέτησης. Όμορφα σχεδιασμένα φορέματα ήταν η ζήτηση και είχαν χρησιμοποιηθεί ευρέως.
Εκτός από χιτώνες, οι άνδρες προτιμούν και πολύ φανελάκια και εσώρουχα που καλύπτονταν από ένα αμάνικο σακάκι και ένα επιπλέον πουκάμισο. Μεσαιωνικά ρούχα για άντρες ήταν είσης και και οι μανδύες. Αποτελούνταν απόύφασμα ραμμένο στις άκρες, με ένα στρογγυλό άνοιγμα που γλιστρούσε πάνω από το κεφάλι του άνδρα. Τέτοιες μανδύες φοριούνταν πάνω από άλλα ενδύματα, όπως ένα είδος σακακιού.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΟΡΕΣΙΕΣ ΕΛΛΑΔΑ 19ος ΑΙΩΝΑΣ
Τα ενδύματα αυτά μεταφέρουν πληροφορίες για την κοινωνική και προσωπική ταυτότητα των ανθρώπων. Χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες α) τα γυναικεία και β) τα ανδρικά. Κάθε ενδυμασία μπορεί να δηλώνει:
· κοινωνική θέση (π.χ. αρραβωνιασμένη, παντρεμένη, νεόνυμφη, χήρα)
· ποιότητα και αισθητική κάθε περιοχής (καθημερινή, γιορτινή, νυφική),
· κοινωνική τάξη (αστική, χωρική).
Η φορεσιά εξαρτάται από
· το κλίμα,
· το φύλο,
· τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες,
· την ιστορική πορεία και τις πολιτικές
· επιδράσεις που δέχτηκε η κάθε γεωγραφική περιοχή.
Διαφέρει ανάλογα με την ηλικία και την κοινωνική θέση εκείνου που τη φοράει. Tα στοιχεία της φορεσιάς π.χ. μιας νέας κοπέλας διαφέρουν από εκείνα της αρραβωνιασμένης ή της παντρεμένης, της χήρας και της γυναίκας που ο άντρας της λείπει στην ξενιτιά.
Οι ανδρικές από τις γυναικείες φορεσιές διαφέρουν πολύ μεταξύ τους: η ανδρική έχει λίγα κεντήματα και είναι σε λιτή και αυστηρή γραμμή ενώ η γυναικεία ποικίλλει ανάλογα με τη γυναίκα και την κλίση της προς τον καλλωπισμό.
Ένα σημαντικό μέρος της παραδοσιακής φορεσιάς είναι τα καλλωπιστικά της στοιχεία τα οποία, αποτελούν σύμβολα. Για παράδειγμα, ένας σταυρός συμβολίζει τη θρησκεία, ένα καράβι τη ζωή, ένα λουλούδι τη νεότητα. Επίσης ένα χρώμα ή κάποιο σχήμα συμβολίζουν κάποιες αξίες.
Οι ελληνικές φορεσιές του παρελθόντος είναι επηρεασμένες από την Τουρκοκρατία όπως επίσης δηλώνεται και ο εθνικός δυναμισμός κάθε φορεσιάς.
Θα αναφέρουμε ενδεικτικά τις φορεσιές από κάποια μέρη της πατρίδας μας, διότι θα ήταν χρονοβόρο να συμπεριλάβουμε όλες τις στολές από όλα τα μέρη της Ελλάδας, μιας και έχει πλούσια λαογραφική παράδοση. Θα μας απασχολήσει η Ρούμελη και κυρίως η φουστανέλα, η Ήπειρος, η Κρήτη και τέλος η Μάνη.
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΑΣ
Μελετητές αναφέρουν σχετικά με την φουστανέλα πως προέρχεται από μια σειρά αρχαίων ελληνικών ενδυμάτων, που έκαναν την εμφάνισή τους εκείνη την εποχή, όπως ο χιτώνας. Σε βυζαντινά όστρακα και αγγεία (κεραμική), πολεμιστές εμφανίζονται να φέρουν όπλα, φορώντας την βαριά πολύπτυχη φουστανέλα Στην Ελλάδα έχουμε ορθογώνια ανισοσκελή τρίγωνα που ενώνονται λοξό με ίσο (η υποτείνουσα του ενός τριγώνου με την κάθετη πλευρά του άλλου), για να μην ξεχειλώνει ο ποδόγυρος. Αρχαιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι η φουστανέλα ήταν σε κοινή χρήση στην Ελλάδα ήδη από τον 12ο αιώνα.
Κατά τον Αντώνιο Κεραμόπουλο, η φουστανέλα κατάγεται από το ρωμαϊκό στρατιωτικό ένδυμα: το συγκεκριμένο ένδυμα φοριόταν από τους εκάστοτε μισθοφόρους των Ρωμαίων στον χώρο της Ηπείρου. Από ενδυματολογική άποψη, αν αφαιρεθούν τα πολύ νεώτερα επίρραφα χρυσοκεντήματα από εξαρτήματα όπως τα γιλέκα και οι περικνημίδες, μένει ένα μεσαιωνικό ευρωπαϊκό ένδυμα. Στο αρχαιολογικό μουσείο της Επιδαύρου εκτίθεται ακέφαλο άγαλμα ρωμαίου αξιωματούχου, όπου φαίνεται καθαρά ότι φοράει μία φούστα πάνω από κοντό χιτώνα.
Η φουστανέλα ήταν παραδοσιακό ένδυμα των αντρών, των ποιμενικών κυρίως ομάδων, στα Βαλκάνια. Πρόκειται για μια κοντή πολύπτυχη λευκή φούστα. Κατασκευάζεται από πολλά ορθογώνια τρίγωνα τεμάχια υφάσματος, που ράβονται μεταξύ τους ίσιο με λοξό και μετά σουρώνονται στη μέση. Τις πιο πολλές φορές η φουστανέλα κατασκευάζεται σε δύο ξεχωριστά τμήματα και δένει στη μέση δεξιά και αριστερά. Το γεγονός ότι οι παλιότερες φουστανέλες είχαν κορμί, ήταν λιγότερο πτυχωτές και μακριές ως τη μέση της γάμπας, κάνει πιο πιθανή την προέλευσή της από το πουκάμισο.
Στην ηπειρωτική Ελλάδα η πιο συνηθισμένη αντρική φορεσιά αποτελείται από την πουκαμίσα, ένα απλό ρούχο με μανίκια που φοριέται πάνω από το εσωτερικό πουκάμισο, κουμπώνει μπροστά, και μπορεί να φτάνει μέχρι τα γόνατα. Καθώς η μέση σφίγγεται με το ζωνάρι, η πουκαμίσα ανοίγει προς τα κάτω και σχηματίζει δίπλες στον ποδόγυρο. Οι δίπλες αυτές είναι ένδειξη πολυτέλειας και στην προσπάθεια να γίνουν όσο το δυνατόν περισσότερες δημιουργήθηκε σταδιακά ένα ιδιαίτερο ρούχο, η φουστανέλα. Μια πλούσια φουστανέλα μπορεί να έχει μέχρι 400 λαγκιόλια, χρειάζεται δηλαδή σχεδόν ένα τόπι ύφασμα για να γίνει. Όταν είναι από χοντρό ύφασμα του αργαλειού χρειάζεται πανωκόρμι για να κρατάει το βάρος της, οπότε λέγεται κορμοφουστανέλα. Η φουστανέλα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή στον χορό γιατί δίνει έμφαση στις στροφές και στα πηδήματα.
Μέχρι την δεκαετία του 1890 φοριόταν και στην Ελλάδα, οπότε και αντικαταστήθηκε για λόγους μόδας από "τα φράγκικα", αυτό δηλαδή που σήμερα αποκαλούμε παντελόνι.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΟΡΕΣΙΕΣ ΗΠΕΙΡΟΥ
Γυναικεία Φορεσιά Δωδώνης Ιωαννίνων Ηπείρου
Η φορεσιά της Δωδώνης είναι μια από τις αξιόλογες φορεσιές της Ηπείρου. Αντικατοπτρίζει τα αυστηρά ήθη και τις παραδόσεις της κλειστής κοινωνίας των Ηπειρωτών.
Αποτελείται από το σιγκούνι, το πουκάμισο, τη φούστα, τη ποδιά και το μαντήλι.
Πιο αναλυτικά, το πουκάμισο, το οποίο είναι και το βασικό ένδυμα κάθε γυναικείας φορεσιάς, είναι κλειστό με κατακόρυφο άνοιγμα ως το λαιμό.
Το πουκάμισο καθώς και η φούστα είναι συνήθως στον ίδιο χρωματισμό και από το ίδιο ύφασμα κατασκευασμένο.
Το σιγκούνι ή φλοκάτα είναι αμάνικο πανωφόρι κατασκευασμένο από μαύρο χοντρό ύφασμα και στολισμένο με κορδέλες και κεντήματα από γαϊτάνι.
Στη μέση δένουν τη μαύρη ποδιά, η οποία είναι έντονα διακοσμημένη στο κάτω μέρος της.
Στο κεφάλι δένουν το μαύρο μαντήλι που στολίζεται από δαντέλα σε διάφορους χρωματισμούς.
Ως συμπλήρωμα της φορεσιάς φορούν στη μέση το ασημοζούναρο, ασημένια πόρπη με ζώνη και στο στήθος τα φλουριά.
Στα πόδια φορούν κάλτσες και μαύρα παπούτσια.
Ανδρική Φορεσιά Μπουραζάνα Ηπείρου
Μια χαρακτηριστική ανδρική φορεσιά είναι αυτή της Ηπείρου. Τη χαρακτηρίζει η λιτότητα στη μορφή και ο αρμονικός συνδυασμός των χρωμάτων.
Αποτελείται από το παντελόνι που είναι συνήθως σε μπεζ ή άσπρο χρώμα φτιαγμένο από χονδρό ύφασμα, τη λεγόμενη τσόχα και λέγεται μπουραζάνα ή βρακοπαντέλονο.
Το πουκάμισο που φτιάχνεται συνήθως από βαμβακερό ύφασμα σε άσπρο χρώμα ή σε διάφορες καρό αποχρώσεις. Ανάλογα με την περιοχή έχει στενά ή φαρδιά μανίκια.
Το αμάνικο γιλέκο φτιάχνεται από μάλλινο ύφασμα σε σκούρα απόχρωση.
Απαραίτητα εξαρτήματα της φορεσιάς είναι επίσης το ζωνάρι, μονόχρωμο ή ριγέ πολύχρωμο από δίμιτο ύφασμα που μπαίνει στη μέση, το γούνινο καλπάκι για το κεφάλι, και η ασημένια αλυσίδα ή ο σταυραετός που στολίζει το στήθος.
Στα πόδια φορούν μαύρα παπούτσια ή τσαρούχια ανάλογα με την περιοχή.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
Η κρητική φορεσιά αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της λαογραφίας της Κρήτης. Οι άνδρες φορούν βράκα με σαλβάρια, τον επενδυτή, γελέκο, μεϊντάνι, ζώνη, καρτσόνια και καπότο, επίσης ασημένιο μαχαίρι στη μέση, βουργίδι και κρατούν κατσούνα. Άλλες φορές αντί βράκα φορούν κυλότα σε τύπο στρατιωτικό που μπαίνει μέσα στα στιβάνια (τις μαύρες μπότες που συμπληρώνουν την ενδυμασία), γελέκο με φαρδιά ζώνη και κρουσάτο μαντίλι.
Οι γυναίκες φορούν φούστα με σάκο, κατινάκι (φόρεμα με μπούστο ραμμένο σε πλατιά φούστα), τζεμπέρι στο κεφάλι, μπροστοποδιά, σαλβάρι (μακριά βράκα), ποκαμίσα και μαύρα παπούτσια, καθώς και πολλά χρυσαφικά κυρίως λίρες.
Η χειροποίητη κιλότα αποτελεί παραδοσιακή Κρητική ενδυμασία η οποία αντικατέστησε την βράκα μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο. Η ενδυμασία αυτή φορέθηκε κατά την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης επί Κρητικής Πολιτείας.
Η κιλότα φοριέται με μαύρο πουκάμισο, γιλέκο, πλατιά υφαντή ζώνη, μαύρο μαντίλι στο κεφάλι και στιβάνια.
Το μαύρο χρώμα κι εδώ όπως σε ολόκληρη την κουλτούρα του Ελληνικού έθνους αλλά και παγκοσμίως, είναι ένδειξη πένθους. (ΠΡΟΒΟΛΗ)
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΣΤΟΛΗ ΜΑΝΗΣ
Η γυναικεία μανιάτικη φορεσιά είναι πολύ χαρακτηριστική και την ξεχωρίζουμε ανάμεσα σε πολλές άλλες στολές της Πελοποννήσου, μιας και φέρει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Η φορεσιά λοιπόν αποτελείται από το βελέσι, συνήθως σε σκούρο μπλέ χρώμα, πουκάμισο μακρύ και κεντημένο στα άκρα, από πάνω το κοντογούνι (μπόρκα ή καμιγιόλα), ζώνη, στο κεφάλι τσεμπέρι (ή τσεμπέρα), πολλές φορές κεφαλογιούρι από μέσα και από πάνω το τσεμπέρι, τσαρούχια και μπελερίνα. Οι μικρότερες φορούσαν άσπρο ή κίτρινο ή ανοικτό καφέ που με την ηλικία σκούραινε και γινόταν μαύρο στα γεράματα.
Η Μόδα κατά τον 20ο αιώνα
Σήμερα προφανώς τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Η ενδυμασία πλέον θεωρείται μορφή τέχνης πίσω από την οποία κρύβονται τεράστια οικονομικά συμφέροντα.
Προτεραιότητα του ρουχισμού δεν είναι τόσο ο χρηστικός του ρόλος όσο το αισθητικό του αποτέλεσμα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ρουχισμός δεν είναι αντιπροσωπευτικός της κοινωνικής μας τάξης, αφού ακόμη και πολύ ακριβά ενδύματα είναι δυνατό να τα αποκτήσουν κι άτομα χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στις μέρες μας η βιομηχανία της μόδας διαμορφώνει τις τάσεις και τα πρότυπα της εποχής τα οποία μέσω της τεράστιας εμβέλειας των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης μας επιβάλλονται υποσυνείδητα και μας οδηγούν στην υπερκατανάλωση, με όποιο κόστος κι αν έχει αυτή.
Γίνεται λοιπόν εμφανές πως η ενδυμασία στη σημερινή εποχή παίζει τελείως διαφορετικό ρόλο απ’ ότι στα βυζαντινά χρόνια. Ενώ λοιπόν τότε τα μεσαία και κατώτερα κοινωνικά στρώματα δεν είχαν καμία επαφή με αυτό που θα ορίζαμε ως μόδα σήμερα, οι αντίστοιχες κοινωνικές τάξεις της σύγχρονης κοινωνίας αποτελούν κύρια πηγή εισοδήματος της βιομηχανίας της μόδας.
Τη θέση λοιπόν του βυζαντινού αυτοκράτορα και της βυζαντινής υψηλής τάξης στον τομέα της ενδυμασίας έχει πάρει σήμερα ο μέσος αστός και απαντώντας στο ερώτημα που τέθηκε αρχικά για το μέσο βυζαντινό, η έννοια της μόδας θα ήταν πλήρως ακατανόητη σε αντίθεση βέβαια με τους πλούσιους βυζαντινούς, οι οποίοι θα μπορούσαν ως ένα βαθμό να συνειδητοποιήσουν την έννοια.
ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1920 – 1930
Μετά τη λήξη του A’ παγκοσμίου πολέμου οι γυναίκες αρχίζουν να γίνονται ελεύθερες στο ντύσιμο. Ο κορσές καταργείται δίνοντας ακόμα περισσότερη ελευθερία και τα ρούχα αποκτούν φαρδιές γραμμές, ενώ για πρώτη φορά τα πόδια αποκαλύπτονται. Τα πλεκτά μαγιό είναι πλέον αποδεκτή περιβολή για την παραλία και καθιερώνονται από την Αυστραλέζα κολυμβήτρια Anette Kellerman. Το 1921 η Chanel λανσάρει το περίφημο Chanel No 5. Η σιλουέτα είναι φαρδιά με ζώνη στη μέση.
Το 1925 η γραμμή ανεβαίνει μέχρι το γόνατο και για πρώτη φορά μετά από δύο χρόνια πάνω από το γόνατο. Τα φορέματα είναι κεντημένα, έχουν κρόσσια και συνήθως τα υφάσματα είναι αέρινα και διαφανή. Τα παλτό είναι βαριά και φοριούνται γύρω από το σώμα σαν κιμονό. Αμάνικες μπλούζες, βαθιά ντεκολτέ, αλλά και τα πρώτα πουλόβερ. Οι φούστες έχουν πιέτες και είναι διακοσμημένες με φιόγκους, λουλούδια και χάντρες και αργότερα με γεωμετρικά σχέδια.
ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1940 – 1950
O Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος βάζει τη μόδα σε δεύτερη μοίρα. Οι πρώτες ύλες γίνονται δυσεύρετες , αφού χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και μόνο για τον εξοπλισμό πολέμου. Το κόστος των υφασμάτων αυξάνεται και το rayon κάνει την εμφάνιση του σαν μια πιο προσιτή πρόταση. Η μόδα παίρνει ένα πιο στρατιωτικό και επιβλητικό look. Οι ώμοι είναι τονισμένοι με ελαφριές βάτες, όχι μόνο στα ταγιέρ αλλά και στα φορέματα. Όλα αυτά μέχρι το 1947 όπου ο Christian Dior κάνει την επανάσταση και δημιουργεί το New Look. Η βασική σιλουέτα, γνωστή και σαν γραμμή Α, είναι κωνική, τονίζει τη μέση, έχοντας φυσικούς ώμους, ενώ το μήκος της φούστας παίζει από τα μέσα του γονάτου μέχρι τα μέσα της κνήμης. Τα υφάσματα που χρησιμοποιούνται είναι ο ταφτάς, το βελούδο, η μουσελίνα και το σατέν. Εμφανίζονται τα πατρόν και τα πρώτα prêt-à-porter, δηλαδή έτοιμα ρούχα κι όχι ρούχα που ράβονταν κατά παραγγελία πάνω στο σώμα του πελάτη ή της πελάτισσας.
ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1960 – 1970
Η μόδα ανανεώνεται και εμφανίζονται νέοι σχεδιαστές που θέλουν να κάνουν τη δική τους επανάσταση. Η ροκ μουσική κάνει τη μόδα εκκεντρική. Η Mary Quant αλλά και ο André Courrèges κοντράρονται για την ανακάλυψη του μίνι. Το μίνι πάντως είναι γεγονός και αποτελεί σύμβολο της δεκαετίας. Μίνι φορέματα, μίνι φούστες, ζιβάγκο, μικρά εφαρμοστά πουλόβερ. Στενά παντελόνια, κάπρι παντελόνια, καυτά σορτς, jupe-culottes – παντελονόφουστες. Ταγιέρ τύπου Jackie Kennedy, βελούδινα σακάκια και παλτό μέχρι το γόνατο.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 60 επικρατεί το κίνημα των χίπις. Η μόδα και οι αξίες των χίπις είχαν μεγάλη επίδραση στον πολιτισμό, επηρεάζοντας τη μουσική, την τηλεόραση, τον κινηματογράφο και τις τέχνες. Από τότε που ξέσπασε το μεγάλο αυτό κίνημα το 1960, πολλές πτυχές της χίπικης κουλτούρας αφομοιώθηκαν από την κοινωνία. Η θρησκευτική και πολιτισμική πολυμορφία που δημιουργήθηκε εξαιτίας των χίπις απέκτησε μεγάλη αποδοχή και η φιλοσοφία της ανατολής και οι πνευματικές αντιλήψεις απέκτησαν επίσης μεγάλο κοινό. Η κληροδότηση της κουλτούρας των χίπις μπορεί να γίνει αντιληπτή στο σύγχρονο πολιτισμό και με χιλιάδες μορφές - όπως στην υγειηνή διατροφή και στα μουσικά φεστιβάλ.
ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1970 – 1980
Μια δεκαετία επηρεασμένη από τη μουσική και τα κινήματα της νεολαίας που αφήνει χώρο στη μόδα να υιοθετήσει πολλές και διαφορετικές επιλογές. Το φολκλόρ μπερδεύεται με το ρετρό, το κιτς, το γκλίτερ και το πανκ. Ο διαλογισμός γίνεται μόδα από τους χίπις που διαδηλώνουν για αγάπη και ειρήνη. Το 1974 ανοίγει στη Νέα Υόρκη το περίφημο Studio 54΄ και μαζί του η εποχή της disco, του στρετς και της λύκρα. Η Gloria Vanderbilt κάνει δημοφιλή τα εφαρμοστά στρετς τζιν παντελόνια. Το 1977 το κίνημα του πανκ από τη Μεγάλη Βρετανία φέρνει δερματίνες, καρφιά, παραμάνες και ρούχα από βινύλ.
Στην Ελλάδα ο Μιχάλης Ασλάνης ανοίγει στη Δημοχάρους το ατελιέ του για να γνωρίσει επιτυχία με τα έθνικ φορέματα του. Ο Βασίλης Κουρκουμέλης με το Μάκη Τσέλιο δημιουργούν τον οίκο Billy Bo που θα αποτελέσει σταθμό για την ελληνική μόδα και μάλιστα θα βγει και εκτός ελληνικών συνόρων. Αλλά και ο ελληνικός περιοδικός Τύπος αρχίζει να ασχολείται με τη μόδα και τους νέους Έλληνες δημιουργούς. Περιοδικά όπως ο Ταχυδρόμος και η Γυναίκα κάνουν editorial μόδας και ανταποκρίσεις από το εξωτερικό. Τάκης και Ντίνος Διαμαντόπουλος σε συνεργασία με τον image – maker Δημήτρη Ζουρντό, Claude Montana, Kenzo, Ralph Lauren, Fiorucci, Ασλάνης, Πολατώφ, Billy Bo.
Τα φορέματα είναι φαρδιά, με ψυχεδελικά εμπριμέ αλλά και floral prints. Τσιγγάνικες φούστες, χαμηλόμεσες, πολύ κοντές ή πολύ μακριές. Πολύ κοντά σορτς (hotpants) αλλά και παντελόνια που φαρδαίνουν από το γόνατο και κάτω, το λεγόμενο παντελόνι καμπάνα. Το πέτο στα πουκάμισα είναι μεγάλο, άλλοτε στρογγυλό και άλλοτε μυτερό. Τζιν και t-shirts, τοπ που δένουν στο λαιμό, ολόσωμες φόρμες, στράπλες φορέματα σε ίσια γραμμή-σωλήνα.
ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1980 - 1990
Η δεκαετία της υπερβολής. Οι ώμοι φαρδαίνουν, οι βάτες κυριαρχούν. Η γυμναστική γίνεται μόδα και το αθλητικό look βγαίνει και εκτός γυμναστηρίου. Το τζιν αποκτά υπογραφή και τα logos κυριαρχούν παντού. Είναι η εποχή των super - models και του καταναλωτισμού. Η γυναίκα κυνηγάει την καριέρα και γίνεται οικονομικά ανεξάρτητη. Στην Ελλάδα υπάρχει έκρηξη στα περιοδικά μόδας, με το ΚΛΙΚ, DIVA αλλά και το πρώτο αντρικό περιοδικό το ΜΕΝ. Η Λάουρα Ντε Νίγκρις αναλαμβάνει τη Γυναίκα και αναδεικνύει νέα δημιουργικά ταλέντα στο styling και τη φωτογραφία.
Φούστες τύπου lambada, μίνι φούστες, κολάν, τεράστια φαρδιά t-shirts, ξεβαμμένα τζιν, σκισμένα τζιν, μπουφάν τζιν, κοντά jackets, βάτες, φαρδιά τεράστια μπουφάν, τοπ από δίχτυ, τοπ και φορέματα με τον ένα ώμο έξω, φαρδιές παντελόνες, αθλητικές φόρμες και αθλητικά κορμάκια. Φούστες balloon, τεράστια μανίκια αλλά και μανίκια νυχτερίδα.
Φούστες τύπου lambada, μίνι φούστες, κολάν, τεράστια φαρδιά t-shirts, ξεβαμμένα τζιν, σκισμένα τζιν, μπουφάν τζιν, κοντά jackets, βάτες, φαρδιά τεράστια μπουφάν, τοπ από δίχτυ, τοπ και φορέματα με τον ένα ώμο έξω, φαρδιές παντελόνες, αθλητικές φόρμες και αθλητικά κορμάκια. Φούστες balloon, τεράστια μανίκια αλλά και μανίκια νυχτερίδα.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ
Γκέτες, γάντια με κομμένα δάχτυλα, γάντια από δαντέλα, φιόγκοι στα μαλλιά, στέκες, πολύχρωμα γυαλιά, κονκάρδες, τεράστιες ζώνες, πλαστικά βραχιόλια, μακριά κολιέ, χρωματιστά καλσόν. Αγαπημένα παπούτσια είναι τα αθλητικά εταιρειών όπως η Reebok, Nike, L.A Gear και Keds.
Γκέτες, γάντια με κομμένα δάχτυλα, γάντια από δαντέλα, φιόγκοι στα μαλλιά, στέκες, πολύχρωμα γυαλιά, κονκάρδες, τεράστιες ζώνες, πλαστικά βραχιόλια, μακριά κολιέ, χρωματιστά καλσόν. Αγαπημένα παπούτσια είναι τα αθλητικά εταιρειών όπως η Reebok, Nike, L.A Gear και Keds.
ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1990 ΚΑΙ ΜΕΤΑ
Μετά την υπερβολή έρχεται η απλότητα. Η σιλουέτα ελευθερώνεται και δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο στυλ
Τα περιοδικά μόδας αυξάνονται και εμφανίζονται και οι πρώτες εκπομπές μόδας στη τηλεόραση, που όμως δε θα κρατήσουν για πολύ.
ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΜΟΔΑ
Ασχοληθήκαμε με την μόδα γι’ αυτό δεν μπορούμε να παραλείψουμε την μόδα στο σχολείο.
Ανέκαθεν στην Ελλάδα οι μαθητές ήταν υποχρεωμένοι να φορούν ποδιά. Το γνωστό μπλε ρούχο φτιαγμένο από ποπλίνα με το άσπρο γιακά.
Η μπλε σχολική ποδιά, χρόνια ολόκληρα στο παρελθόν, μαρτυρούσε την ιδιότητα του μαθητή, υπηρετούσε την ομοιομορφία των μελών της μαθητικής κοινότητας, κατά ορισμένες απόψεις και την συνοχή της....
Πριν από 28 χρόνια, η συζήτηση για το ενδεχόμενο της κατάργησής της, «άναψε» για τα καλά προκαλώντας αντιθέσεις και διχασμούς σε αρκετά σημαντικά κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας.
Σαν Σήμερα, εικοσιοκτώ χρόνια πριν, η σχολική ποδιά «πέρασε» στο παρελθόν.
Το κυβερνητικό μέτρο χαιρετίσθηκε από μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, ως ένδειξη εκδημοκρατισμού, πλουραλισμού, ελευθερίας στην ανάπτυξη της προσωπικότητας.
Το μόνο σίγουρο - όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων - ήταν πως ο χρόνος για την κατάργησή της είχε πράγματι ωριμάσει.
Η ύπαρξή της δεν εξυπηρετούσε πια καμιά ανάγκη και όλοι αυτοί οι εκφρασμένοι φόβοι περί ανεξέλεγκτης εισαγωγής της μόδας στα σχολεία και της ύπαρξης ενδυματολογικών ανταγωνισμών μεταξύ των μαθητών, στις περισσότερες περιπτώσεις διαψεύστηκαν.
Οι μαθητές, απαλλάχτηκαν με μεγάλη ευκολία από την μπλε στολή τους.
Πολλοί από αυτούς, μάλιστα, δήλωναν ανακουφισμένοι καθώς υποστήριζαν ότι φορώντας την, ασφυκτιούσαν.
Σήμερα ως μόδα επικρατεί το τζιν, είτε φούστες για τα κορίτσι, είτε παντελόνια και για τα δύο φύλα αφού θεωρείται το πιο ανθεκτικό ύφασμα του οποίου η ιστορία θα μπορούσε να αποτελέσει ειδικό θέμα για εργασία, μπλουζάκια ή πουλόβερ, αλλά ακόμη και φόρμες με αθλητικά παπούτσια, δηλαδή ντύσιμο απλό, άνετο, ευκολοφόρετο, οικονομικό συνήθως που δεν ενδιαφέρει εάν πλυθεί πολλές φορές ή αν λερωθεί ή αν τσλακωθεί διότι δεν κοστίζει ακριβά.
Β΄ΜΕΡΟΣ - ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ
ΜΑΛΛΙ
Η κτηνοτροφία ήταν αναπτυγμένη και στις πιο παλιές κοινωνίες κι έτσι η έυρεση μάλλινων υφασμάτων ήταν εύκολη.
Το ιμάτιον για παράδειγμα το αρχαιοελληνικό ήταν το πανωφόρι των ελλήνων για τις κρύες μέρες. Το επεξεργασμένο μαλλί που προέρχεται από το κούρεμα των ζώων (κυρίως αιγοπροβάτων) που γίνεται νήμα και μετά ρούχο, είναι ένα υλικό που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα, παρόλο που έχει αντικατασταθεί με άλλα συνθετικά υλικά.
ΒΑΜΒΑΚΙ
Τα μονοπάτια του βαμβακιού.
Από το Μάλι της Δυτικής Αφρικής έως την Κίνα, περνώντας από το Τέξας, το Μάτο Γκρόσο, την Αλεξάνδρεια, την Τασκένδη και την κοιλάδα του Βολόνι ως τη Γαλλία.
Το βαμβάκι καλλιεργούνταν από τους προϊστορικούς χρόνους. Στην Ινδία ξεκίνησε η καλλιέργειά του και επεκτάθηκε σε όλον τον κόσμο. Στην Ελλάδα το βρίσκουμε τον 2ο αιώνα μ.Χ. με το όνομα «βύσσος», ενώ το όνομα βάμβαξ απαντάται την περίοδο του Ιουστινιανού τον 6ο αιώνα στη νομοθεσία του. Σε ολόκληρη την Ελλάδα εξαπλώθηκε η καλλιέργειά του κατά τον 10ο αιώνα.
Αρχικά υφαίνεται στον αργαλειό αλλά ξεκινώντας από την Αγγλία κατά την βιομηχανική επανάσταση με βιομηχανικές κλωστικές και υφαντικές μηχανές, αυξήθηκε η παγκόσμια παραγωγή βαμβακερών ρούχων.
Τα βαμβακερά ρούχα θεωρούνται υγειινά για τον οργανισμό και το δέρμα, δεν δημιουργούν ερεθισμούς και αλλεργείες και απορροφούν τον ιδρώτα.
ΤΟ ΜΕΤΑΞΙ
Σύμφωνα με τους Κινέζους συγγραφείς, η τέχνη της εκτροφής του μεταξοσκώληκα και η κατεργασία του μεταξιού ανακαλύφθηκε τυχαία από την αυτοκράτειρα Σι Λιγκ Τσι γύρω στο 2690 π.Χ. Σύμφωνα με τον μύθο η αυτοκράτειρα έπινε στους βασιλικούς κήπους το τσάι της, όταν ξαφνικά μία κουκουλόφουσκα έπεσε μέσα στο βραστό νερό του τσαγιού. Στην προσπάθειά της να την βγάλει έξω, τράβηξε μία εξαιρετικά λεπτή αλλά ανθεκτική κλωστή, την πρώτη μεταξωτή ίνα. Από τότε άρχισε η ανάπτυξη της συροτροφίας στην Κίνα και κατοχυρώθηκε ως μυστικό από τους Κινέζους για περίπου 2.000 χρόνια.
Τέλος, κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. με τις εκστρατείες του Μέγα Αλέξανδρου το μετάξι έγινε γνωστό στους αρχαίους Έλληνες και στους Ρωμαίους.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ
Οι βυζαντινοί μοναχοί με εντολή του αυτοκράτορα Ιουστινιανού για τη μετάδοση της Χριστιανικής θρησκείας περιηγήθηκαν στην Περσία και την Κίνα και κατά την διάρκεια των περιηγήσεων τους μελετούσαν κάθε τι που είχε σχέση με τον μεταξοσκώληκα και την επεξεργασία του.
Έτσι στο τέλος της περιοδείας τους, το 554 μ.Χ., μετέφεραν κρυφά μέσα στις κούφιες μαγκούρες τους αβγά μεταξοσκώληκα. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την παράδοση περιήλθε η συροτροφία στο Βυζάντιο. Κατά την εποχή εκείνη μεγάλα σηροτροφικά κέντρα αναδείχτηκαν η Κόρινθος, η Θήβα και η Κως.
ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
Οι εκτάσεις γύρω από τον ποταμό Έβρο ενδείκνυται για τη φύτευση μουριών και η περιοχή του Σουφλίου μετατρέπεται σε έναν απέραντο μορεώνα. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του Σουφλίου ασχολούνται με το μετάξι είτε ως παραγωγοί είτε ως εργάτες στα εργοστάσια είτε ως έμποροι. Στις αρχές του 1880 το Σουφλί εμφανίζεται ως σημαντικό σηροτροφικό κέντρο που παράγει μετάξι.
ΤΟ ΛΙΝΑΡΙ
Το λινάρι καλλιεργείται για τις κλωστικές ίνες του από τις οποίες κατασκευάζονται λινά νήματα και υφάσματα.Η καταγωγή του είναι από την Ασία και είναι ένα από τα αρχαιότερα κλωστικά φυτά. Δείγματα λινών υφασμάτων βρέθηκαν σε ανασκαφές σε άριστη κατάσταση και χρονολογούνται από τη νεολιθική εποχή. Στην Αίγυπτο το 3400 π.Χ. κατασκεύαζαν υφάσματα και ρούχα από λινάρι. Στις πυραμίδες μερικές από τις μούμιες ήταν τυλιγμένες με λεπτές λωρίδες από λινό ύφασμα. Από την Αίγυπτο το λινάρι διαδόθηκε στις άλλες χώρες της Μεσογείου και στη συνέχεια στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Τα φύλλα του είναι χωρίς μίσχο, λογχοειδή και πέφτουν όταν το φυτό ωριμάζει. Ο καρπός είναι κάψα και περιέχει 10 περίπου γυαλιστερά, ωοειδή σπόρια. Στο φλοιό του βλαστού υπάρχουν πολλές ίνες που τον σταθεροποιούν. Αυτές οι κλωστικές ίνες χρησιμοποιούνται στην κατασκευή νημάτων και υφασμάτων. Σε κάθε βλαστό υπάρχουν γύρω στις 40 δέσμες ινών και κάθε δέσμη έχει μήκος 25 έως 70 εκατοστά. Οι ίνες αποτελούνται από μεμονωμένα κυλινδρικά κύτταρα που συγκρατούνται μεταξύ τους από διάφορες κολλώδεις ουσίες.
Στην Ελλάδα η καλλιέργεια του είναι σε μικρή έκταση και περιορίζεται στη Μεσσηνία. Το κλίμα δεν ευνοεί τη παραγωγή ίνας καλής ποιότητας και η καλλιέργεια γίνεται κυρίως για την παραγωγή λιναρόσπορου.
Τα υφάσματα που παράγονται από το λινάρι είναι τα γνωστά λινά υφάσματα, εξαιρετικής ποιότητας. Οι ίνες του λιναριού έχουν μικρή ελαστικότητα και σκληρή υφή και είναι η αιτία που τα λινά υφάσματα τσαλακώνονται εύκολα και το σιδέρωμα τους είναι πολύ δύσκολο. Με ειδικές επεξεργασίες το πρόβλημα αυτό ελαττώνεται. Τα λινά ρούχα είναι εξαιρετικά δροσερά επειδή το λινάρι έχει τη δυνατότητα να απορροφά και να απελευθερώνει υγρασία.
ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ – Β΄ΜΙΣΟ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΚΑΙ 21ος ΑΙΩΝΑΣ
ΝΑΥΛΟΝ
Κατά την τελευταία εικοσαετία του 19οου αιώνα παρουσιάστηκαν οι πρώτες συνθετικές ίνες με βάση την κυτταρίνη, το νάϋλον και το ορλόν. Αυτά λόγω του χαμηλού κόστους διαδόθηκαν πολύ γρήγορα. Στην αρχή κατασκευάστηκαν νάυλον κάλτσες και αργότερα συνθετικά υφάσματα που μπήκαν κι αυτά στη βιομηχανία της μόδας.
Οι νάυλον ίνες χρησιμοποιούνται τώρα για να κάνουν πολλά συνθετικά υφάσματα, και το στερεό νάυλον χρησιμοποιείται ως υλικό εφαρμοσμένης μηχανικής.
Το νήμα νάυλον είναι ένα συνθετικό υλικό νήμα που μοιάζει και σε υφή και σε όψη με πολλές φυσικές ίνες. Αρχικά το νάιλον δημιουργήθηκε ως υποκατάστατο του μεταξιού, όταν το τελευταίο ήταν δύσκολο να ληφθεί. Το νάυλον είναι ένα ισχυρό νήμα, ελαφρός ελαστικό και γενικά φτηνότερο από τα φυσικά νήματα. Μπορεί να έχει διάφορες μορφες και έτσι με την σωστή επιλογή μπορείτε να δημιουργήσετε οποιοδήποτε είδος πλεκτού.
Στο σημείο αυτό ας κάνουμε μια αναφορά στο κακό που κάνει στο περιβάλλον η εκτεταμένη χρήση των συνθετικών υλικών. Δεν αφομοιώνονται από το περιβάλλον και κάνουν πολλά χρόνια για να αποσυντεθούν. Αυτό συντελεί στην μόλυνσή του. Επίσης οι βιομηχανίες και τα λύματά τους αλλά και η κατανάλωση ενέργειας, είναι κι αυτό ένα στοιχείο που θα το λέγαμε μειονέκτημα για το περιβάλλον από πλευράς βιομηχανίας ρούχων.
Στο σημείο αυτό της έρευνάς μας, διαβάσαμε κείμενα από το βιβλίο της Γλώσσας που αναλύει το θέμα της εμφάνισης και της μόδας και προσπαθήσαμε να δώσουμε απαντήσεις στα εξής ερωτήματα:
1. Γιατί ντυνόμαστε;
2. Γιατί θέλουμε να ακολουθούμε την μόδα;
3. Ποια συμπεράσματα μπορούμε να εξάγουμε για την προσωπικότητα των ανθρώπων από τα ρούχα τους;
4. Μαρτυρούν τα ρούχα μας την κοινωνική θέση, την καταγωγή, το επάγγελμα, την ψυχική μας διάθεση;
5. Τι σημασία έχει το είναι και το φαίνεσθαι στην ζωή μας;
Η λέξη ένδυμα-ενδυμασία σύμφωνα με το λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας, από την Πύλη της Νεοελληνικής, σημαίνει την περιβολή, την στολή, και γενικότερα ό,τι χρησιμοποιούμε για να καλύψουμε το σώμα μας και κυρίως το σύνολο των εξωτερικών ρούχων που φοράει κάποιος.
Η λέξη πάλι ρούχο προέρχεται από το σλαβικό ruho και χρησιμοποιήθηκε κατά τον μεσαίωνα και ύστερα. Σημαίνει το ένδυμα.
Ντυνόμαστε από την πρώτη στιγμή που βρεθήκαμε στην γη είτε αρχικά ρίχνοντας τομάρια ζώων πάνω μας, είτε με φτερά πουλιών, είτε αργότερα υφαίνοντας νήματα και κατασκευάζοντας υφάσματα, για να αντιμετωπίσουμε το κρύο και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες και διότι από την πρώτη στιγμή ο άνθρωπος, είχε την ανάγκη να ξεχωρίσει από τους άλλους, να δώσει έμφαση στα προσωπικά του χαρακτηριστικά, να τονίσει τα θετικά του σημεία και γενικότερα να εκφραστεί στην καθημερινότητά του.
Όπως λεέι κι ο Παπανούτσος « Γδύστε έναν άνθρωπο στον γιατρό, στο στρατόπεδο ή στη φυλακή και αμέσως χάνει την αυτοπεποίθησή του, την προσωπικότητά του.
Συνεπώς με τα ρούχα μας εκφράζουμε τον εαυτό μας, ανάλογα το χρώμα που επιλέγουμε εκφράζουμε την διάθεσή μας, ή ακόμη την αντίθεσή μας στο σύστημα το κοινωνικό ή την θλίψη της εποχή μας…(βλέπε ΕΜΟ και άλλα ρεύματα).
Τα σκούρα χρώματα δείχνουν την εσωστρέφειά μας και μάλιστα προτιμούνται την περίοδο του χειμώνα. Όταν ο καιρός ανοίγει, κι ο ήλιος λάμπει ξανά, η διάθεσή μας ανεβαίνει, γινόμαστε πιο εξωστρεφείς και βέβαια τα πολύχρωμα ρούχα, έχουν την τιμητική τους!!!!
Ένα ατημέλητο look, μπορεί να καταδείξει την απλότητα που έχουμε ως άνθρωποι, ή ακόμα και την έλλειψη ματαιοδοξίας, το γεγονός ότι θέλουμε να περνάμε απαρατήρητοι από το σύνολο, αλλά και το ότι ίσως δεν δίνουμε μεγάλη αξία στα υλικά πράγματα.
Το πιο προσεγμένο ντύσιμο, τα αξεσουάρ στην εντέλεια, τα φροντισμένα ρούχα και τα συνδυασμένα χρώματα, πιθανόν μας δείχνουν άνθρωπο που κοιτά τις λεπτομέρειες γενικότερα, που είναι οργανωτικός, συνεπής, ενδιαφέρεται για την γνώμη των άλλων, και ίσως κρύβει κάποια αδυναμία στην ύλη.
Βέβαια τα ρούχα μόνο για την πρώτη εντύπωση μπορούν να πουν κάτι για μας. Πολλές φορές επιλέγουμε ντύσιμο που θα παρουσιάσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το σώμα μας, το στυλ μας, ή ακόμη δείχνουμε αυτό που πραγματικά θα θέλαμε να είμαστε.
Στις περιπτώσεις των στολών(στρατιωτικών, ιατρικών, θρησκευτικών και άλλων προσδίδουν κύρος και εξουσία στο άτομο που τις φοράει. Θα μπορούσαμε να δεχτούμε μια κλήση από έναν τροχονόμο χωρίς στολή; Οι φαντάροι θα μπορούσαν να υπακούσουν εντολές αξιωματικού με κοστούμι; Μάλλον όχι.
Ενώ στις παλαιότερες κοινωνίες όπως είπαμε και στα προηγούμενα, το ντύσιμο μαρτυρούσε την κοινωνική θέση των ανθρώπων, την οικονομική τους κατάσταση, αλλά και το κοινωνικό τους status, σήμερα δύσκολα θα ισχυριζόμαστε κάτι τέτοιο. Το έτοιμο βιομηχανοποιημένο ρούχο μπορεί να αποκτηθεί από όλα τα βαλάντια και όλε στις τάξεις.
Ο λόγος που ακολουθούμε την μόδα της εποχής είναι κυρίως για να γίνουμε αποδεκτοί από το κοινωνικό σύνολο.
Αν επιμέναμε σε μόδες άλλων περασμένων εποχών, θα μας χαρακτήριζαν παλιομοδίτικους, γραφικούς, παλιακούς, ντεμοντέ, παρωχημένους, κιτς, πράγμα που καθόλου δεν θα το θέλαμε διότι θα έπληττε την ματαιοδοξία μας.
Συνεπώς το κοινωνικό σύνολο καθορίζει κατά κάποιον τρόπο το γούστο και τις προτιμήσεις μας στην επιλογή των ρούχων μας.
Για την σημασία που δίνουμε στη σημερινή εποχή στην εξωτερική εμφάνιση και όχι τόσο στην ουσία του ανθρώπου μας μιλά το εξαιρετικό ποίημα του Καβάφη,
Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης.
Άρεσε γενικώς στην Aλεξάνδρεια,
τες δέκα μέρες που διέμεινεν αυτού,
ο ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης
Aριστομένης, υιός του Μενελάου.
Ως τ’ όνομά του, κ’ η περιβολή, κοσμίως, ελληνική.
Δέχονταν ευχαρίστως τες τιμές, αλλά
δεν τες επιζητούσεν• ήταν μετριόφρων.
Aγόραζε βιβλία ελληνικά,
ιδίως ιστορικά και φιλοσοφικά.
Προ πάντων δε άνθρωπος λιγομίλητος.
Θάταν βαθύς στες σκέψεις, διεδίδετο,
κ’ οι τέτοιοι τόχουν φυσικό να μη μιλούν πολλά.
Μήτε βαθύς στες σκέψεις ήταν, μήτε τίποτε.
Ένας τυχαίος, αστείος άνθρωπος.
Πήρε όνομα ελληνικό, ντύθηκε σαν τους Έλληνας,
έμαθ’ επάνω, κάτω σαν τους Έλληνας να φέρεται•
κ’ έτρεμεν η ψυχή του μη τυχόν
χαλάσει την καλούτσικην εντύπωσι
μιλώντας με βαρβαρισμούς δεινούς τα ελληνικά,
κ’ οι Aλεξανδρινοί τον πάρουν στο ψιλό,
ως είναι το συνήθειο τους, οι απαίσιοι.
Γι’ αυτό και περιορίζονταν σε λίγες λέξεις,
προσέχοντας με δέος τες κλίσεις και την προφορά•
κ’ έπληττεν ουκ ολίγον έχοντας
κουβέντες στοιβαγμένες μέσα του.
Με το ποίημα «Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης» ο Καβάφης σατιρίζει την τάση ορισμένων ανθρώπων να παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως κάτι που προφανώς δεν είναι, υποκρινόμενοι ανυπόστατες ιδιότητες και χαρακτηριστικά. Η υποκρισία αυτή ενοχλεί τον ποιητή ο οποίος θεωρεί ότι είναι ανόητο κάποιος να επιχειρεί να παρουσιάσει τον εαυτό του καλύτερο ή διαφορετικό απ’ ότι στην πραγματικότητα είναι.
Ο ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης, υιοθετεί τον Ελληνικό τρόπο ζωής και συμπεριφοράς προσπαθώντας να κατακτήσει τον σεβασμό του κοινωνικού περίγυρου.
Είναι ένας υπαρκτός τύπος της κοινωνίας, και για τον λόγο αυτό, το ποίημα του Καβάφη θα παραμείνει επίκαιρο όσα χρόνια κι αν περάσουν.
Ο άνθρωπος θέλοντας να εντυπωσιάσει τον περίγυρό του, ακολουθεί πιστά την μόδα, άσχετα αν μπορεί να την υποστηρίξει, αν του πηγαίνει όπως συνήθως λέμε, και πολλές φορές καταλήγει σε ένα αποτέλεσμα κωμικό, γίνεται δηλαδή fashion victim δηλαδή θύμα της μόδας. Άλλες πάλι φορές, για να ικανοποιήσει την φυσική ματαιοδοξία που όλοι σε μικρό ή μεγάλο βαθμό διαθέτουμε, ξοδεύει υπερβολικά ποσά σε ρούχα της μόδας θέλοντας να παρουσιάσει κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό το οποίο στην πραγματικότητα είναι. Το αποτέλεσμα; Η υπερκατανάλωση και η επιβολή της καταναλωτικής κοινωνίας να αγοράζουμε περισσότερα για να είμαστε σπουαίοι…Δηλαδή ένας φαύλος κύκλος.
Για να υπάρχεις σήμερα ως άνθρωπος πρέπει να ξοδεύεις πολλά αντίθετα με παλαιότερα χρόνια που ίσχυε το σκέφτομαι άρα υπάρχω. Όμως ξοδεύοντας δεν βρίσκουμε τον χρόνο να κατανοήσουμε πως αυτό δεν οδηγεί στην σωτηρία της ψυχής μας αλλά σε μια πιθανή καταστροφή μας.
Οι μαθητές
Ευάγγελος Λαγός
Ευθαλία Μπάρμπα
Σωτήρης Μπέκος
Ηλίας Ρεσβάνης
Παναγιώτης Κουτουρίνης
Ευγενία Γκουκουστάμου
Δημήτρης Φραγκίσκος.
Πολύ καλή δουλειά!
ΑπάντησηΔιαγραφή