Παναγιώτης Κωνσταντακόπουλος (2012)
Υπήρξε τιμή μου που ο σπουδαίος αυτός συνθέτης και πνευματικό παιδί του μεγάλου ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου, έστειλε χαιρετισμό προς το Εσπερινό ΓΕΛ Ηγουμενίτσας, με αφορμή την εκδήλωση που διοργάνωσα σε συνεργασία με το σχολείο μου και τους μαθητές, προς τιμήν του Νικηφόρου Βρεττάκου.
" Παναγιώτης
Κωνσταντακόπουλος
Αθήνα,
22 11 2012
Προς
κ. Αννα Ρεντζεπέρη,
Φιλόλογο
του Εσπερινού Λυκείου Ηγουμενίτσας
Με ιδιαίτερη χαρά έλαβα το μήνυμά σας για την
οργάνωση εκδήλωσης αφιερωμένης στον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο από την Β Λυκείου
του σχολείου σας. Ιδιαίτερα με τιμάτε όταν για αυτή την εκδήλωση χρησιμοποιείτε
μέρος της μουσικής μου πού έγραψα πάνω στην ποίηση του Βρεττάκου.
Θέλω αρχικά να ευχαριστήσω εσάς κ. Ρεντζεπέρη, τον
Διευθυντή σας κ. Θωμά Δημητρίου και όλους τους μαθητές μα και τους συναδέλφους
σας εκπαιδευτικούς.
Αγαπητοί μου μαθητές,
Υπήρξα και εγώ κάποτε μαθητής και σαν τελείωνα το
Λύκειο, πηγαίνοντας προς την Κέρκυρα-την τελευταία σχολική εκδρομή- περπάτησα
στους δρόμους της όμορφης πόλης σας της Ηγουμενίτσας. Ήταν έντονες οι εικόνες μέσα
μου σαν μου `ρχότανε ο λόγος του Νικηφόρου Βρεττάκου <…κατέβηκα στο λιμάνι
κι είδα τα χρόνια μου και τα καράβια να φεύγουν. Ήτανε όμορφα η θάλασσα
στολισμένη, αλλά ήσουν μακριά. Και παρακάλεσα το Θεό να μ` αφήσει να ξενυχτήσω,
να σταματήσει για λίγο στη θάλασσα τα καράβια, να σταματήσει τα χρόνια μου,
γιατί ήσουν μακριά..>.
Έτυχε; προκάλεσα; δεν ξέρω, ίσως και τα δύο, να
γνωρίσω αμέσως με το που μπήκα στο Πανεπιστήμιο αυτό τον μοναδικό για μένα
άνθρωπο, τον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο. Ξέρετε, κατάγομαι από ένα μικρό χωριό
που τότε που ήμουν μαθητής δεν υπήρχε τίποτα άλλο γύρω μου εκτός από την αγάπη,
την αγάπη των δικών μου, την αγάπη των συγχωριανών μου, την παράδοσή μας, την
αγάπη της φύσης. Δεν είχα ούτε ένα βιβλίο. Διάβαζα από τα σχολικά βιβλία τα ποιήματα
και τα διηγήματα και όλα τελειώναν κάπου, πριν το τέλος και διψούσα για πιο
κάτω….μα άλλα βιβλία δεν είχα. Σαν πήγα στην Αθήνα άρχισα με τις λίγες μου
οικονομίες να αγοράζω βιβλία, μόνο βιβλία και κυρίως ποίηση. Άρχισα να σμιλεύω
μουσικά τους ποιητές Ανδρέα Κάλβο και Διονύσιο Σολωμό που πάνω στην ποίησή τους
έκανα τις πρώτες μου συνθέσεις.
Βρέθηκα στη Λυρική σκηνή όπου γινόταν μια τιμητική
εκδήλωση για το Γιάννη Ρίτσο και αυθόρμητα του μίλησα, λέγοντάς του πως γράφω
μουσική. Με ευγένεια μου είπε πως αν κάποιος συνθέτης του φέρει μια
ολοκληρωμένη δουλειά και ο ίδιος την εγκρίνει θα του επέτρεπε να την
ηχογραφήσει. Ιερή όμως ήταν η στιγμή που ο Ρίτσος μου συστήνει το Νικηφόρο
Βρεττάκο που ήταν δίπλα του, να ακούσω την γνώμη του. <Για μένα θα ήταν
ιδιαίτερη τιμή αν από έναν νέο ένα από τα ποιήματά μου τουλάχιστον γίνει και
τραγούδι. Έτσι κι αλλιώς ένας από τους προορισμούς του ποιήματος είναι και το
τραγούδι..>, μου απαντάει ο Βρεττάκος, ο άνθρωπος που από την πρώτη στιγμή
με συγκλόνισε. Σαν να ταίριαζαν οι δυό κόσμοι μας ένοιωσα, σαν από μέσα μου να
πέρασε ηλεκτρικό ρεύμα! Αγόρασα τον πρώτο τόμο της συλλογής και άρχιζα να
διαβάζω την ποίησή του (ήμουνα κοντά στην ηλικία σας, 18 χρονών). Διαπίστωσα
ότι ο λόγος του ποιητή ήταν αυτός που θα ήθελα, ένοιωθα κάτι πολύ- πολύ δυνατό.
Άρχιζα να διαβάζω μουσικά το λόγο….
Να μη σας κουράζω, μετά από λίγο διάστημα του
πηγαίνω τις πρώτες μου μελοποιήσεις, με ενθάρρυνε. Άρχισε η σχέση μας να
γίνεται σχεδόν σχέση άρρηκτης φιλίας, μοναδικής επικοινωνίας και συνεργασίας.
Ήταν σαν πνευματικός μου πατέρας, σαν δάσκαλός μου, σαν παππούς μου, σαν
μοναδικός μου φίλος. Ήταν ο πρώτος μου ακροατής.
Πριν πάρω το πτυχίο (σπούδασα Μαθηματικά –ήταν η
μόνη μου επιλογή-), μόλις 22 χρονών κάνω την πρώτη μου συναυλία αφιερωμένη
στους ποιητές Ανδρέα Κάλβο, Διονύσιο Σολωμό και Νικηφόρο Βρεττάκο. Ο Βρεττάκος
ζούσε με τη γυναίκα του τότε σε μια μικρή γκαρσονιέρα στο Παγκράτι (στην οδό
Φιλολάου), γεμάτη βιβλία! Δεν είχε γίνει Ακαδημαϊκός (ποτέ του νομίζω δεν ήθελε
να γίνει ακαδημαϊκός! Άλλος του έκανε την αίτηση!! Λίγο πριν το θάνατό του μου
εκμυστηρεύτηκε πως ήθελε να φύγει από την Ακαδημία Αθηνών!!). Ερμηνευτές τότε
ήταν οι τραγουδιστές Ευγενία Συριώτη, Αντώνης Καλογιάννης, Γιάννης Θωμόπουλος
και αργότερα, σε άλλες συναυλίες η Δημητριάδη, ο Σκουλάς, ο βαρύτονος Ανδρέας
Κουλουμπής, ο ηθοποιός Ηλίας Λογοθέτης …
Όπου τον καλούσαν, με πρότεινε να παρουσιάζω τη
μουσική που πάνω στην ποίησή του έγραφα. ( Του έγραψα μουσική για 50 περίπου
ποιήματα και σε συμφωνική μορφή τα Θολά
Ποτάμια-το πρότεινε ο Μίκης Θεοδωράκης το 1994 και παρουσιάστηκε στο Μέγαρο
Μουσικής Αθηνών με την Συμφωνική Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ,
Λειτουργία Κάτω από την Ακρόπολη –δεν το έχω ολοκληρώσει- και Η μητέρα μου στην
εκκλησία-δεν το έχω ολοκληρώσει-.
Γίνανε πολλές εκδηλώσεις. Ο ξαφνικός θάνατός του την
Κυριακή 4 Αυγούστου 1991 ήταν ό,τι χειρότερο!! Κόπηκε η ψυχή μου στα δυό! Και
φανταστείτε, την Πέμπτη 1η Αυγούστου μου διάβασε δυό ποιήματα, τον
ηχογράφησα, το «Όλα τα χρόνια που έλειπα» και «Πικραμένος Αναχωρητής» λέγοντάς
μου να έχω την αρχή και το τέλος των συναυλιών μου από τον ίδιο!!! Με χαιρέτησε
με το πιο πολύτιμο δώρο, τη φωνή του που θεώρησα χρέος μου όταν ηχογράφησα μετά
από ένα χρόνο και να συμπεριλάβω στο CD αυτές τις απαγγελίες και να δώσω τον τίτλο
<Πικραμένος Αναχωρητής>.
Όλα τα παραπάνω που σας έγραψα δεν το έκανα για να
προβάλλω τον εαυτό μου. Πάνω σε εσάς στηριζόμαστε καλοί μου φίλοι, μαθητές, εσείς
είσαστε, όπως και ο Βρεττάκος έγραψε, το μέλλον αυτού του κόσμου και πολλές
φορές εμείς οι μεγαλύτεροι ευθυνόμαστε και για το καλό σας μα και για το κακό
σας. Να τολμάτε να βγάλετε τον αληθινό εαυτό σας από μέσα σας, να προτείνετε
ιδέες με πράξεις για την καλύτερη εξέλιξη του εαυτού σας και άρα και της
κοινωνίας μας, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή που η σκοτεινή λαίλαπα, αυτήν την
κοινωνία μας την δέρνει αλύπητα. <Αντιστέκομαι> έγραψε πάλι ο Νικηφόρος
Βρεττάκος, <όπως οι ελιές της πατρίδας μου που σφηνωμένες γερά στην απόλυτη
πέτρα αδιαφορούν για τις θύελλες..>. Σας προτείνω να αντισταθείτε στη
διάβρωση της γλώσσας μας, των ηθών και των εθίμων του έθνους μας, να προτείνετε την ποίηση σας
ή την μουσική σας ή την ζωγραφική σας ή όποια ανησυχία σας μέσα σας κρύβετε.
Πιστεύω πως και μ` αυτό τον τρόπο αντιστεκόμαστε στο όποιο διαβρωτικό, για το
έθνος μας, ρεύμα!
Σας συγχαίρω, τόσο εσάς όσο και τους σεβαστούς σας
καθηγητές για την πρωτοβουλία σας να κάνετε εκδηλώσεις πολιτισμού και σας
εύχομαι καλή επιτυχία στην εκδήλωση για τον πολύ σπουδαίο ποιητή Νικηφόρο
Βρεττάκο.
Μέσα από την ψυχή μου σας ευχαριστώ που επιλέξατε τη
μουσική μου για αυτή την εκδήλωση και που πήρα λίγο από το χρόνο σας με αυτή
μου την επιστολή προς εσάς.
Με εκτίμηση
Παναγιώτης Κωνσταντακόπουλος, συνθέτης.
Παναγιώτης Κωνσταντακόπουλος (2012)
συνθέτης
Γεννήθηκε στο χωριό Βασιλάκι του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας το
1964. Είναι πτυχιούχος του Μαθηματικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ασχολήθηκε από νωρίς με τη σύνθεση μουσικής, με πρώτη παρουσίαση έργων του το
1986, βασισμένων σε ποίηση Διονυσίου Σολωμού, Νικηφόρου Βρεττάκου,
Μάνου Ελευθερίου και Μιχάλη Μπουρμπούλη, στο Δήμο Αθηναίων.
Μέχρι σήμερα έχει γράψει τα παρακάτω έργα:
1. <Ο
φιλόπατρις> σε ποίηση Ανδρέα Κάλβου
(1982)
2. <Δέκα
τραγούδια σε ποίηση Διονυσίου Σολωμού> (1982-’85)
3. <Πικραμένος
αναχωρητής> σε ποίηση Νικηφόρου Βρεττάκου (1982-’86)
4. <Θολά
ποτάμια> (για μεγάλη ορχήστρα) σε ποίηση Νικηφόρου Βρεττάκου (1986)
5. <Η μητέρα
μου στην εκκλησία> σε ποίηση
Νικηφόρου Βρεττάκου (1988-’91)
6. <Είκοσι
τραγούδια για λαϊκές φωνές> σε ποίηση Νικηφόρου Βρεττάκου (1982-’90)
7. <Ανοχύρωτη
πόλη> σε στίχους Μιχάλη Μπουρμπούλη
(1986-’90)
8. <Ακούω την
Πόλη> (έξι τραγούδια) σε ποίηση του Τούρκου ποιητή Orhan Veli Kanik (1988)
9. <Μικροί
καθημερινοί καημοί> και <Τα
σημεία των καιρών> σε στίχους Ερρίκου
Θαλασσινού (1991)
10. <Το πλοίο
Ναυκρατούσα> σε ποίηση Μάνου
Ελευθερίου (1995)
11. <Λόγια ανέμου> σε ποίηση του ζωγράφου Δημήτρη Μυταρά
(1993-’97)
12. <Επιλογές>
σε ποίηση Τάκη Σινόπουλου, Δημήτρη Χριστοδούλου, Ηλία Γκρή (1986-’90)
13. <Λαϊκή
Λειτουργία για την Κύπρο> (λαϊκό ορατόριο για ορχήστρα, σολίστες, χορωδία)
σε ποίηση Κώστα Τύμβιου (1991)
14. <Ξεριζωμοί> σε ποίηση
Ειρήνης Ρηνιώτη (1996-’98)
15. <Ωδή στην
πέτρα> σε ποίηση Πέτρου Πετράτου
(2000)
16. <Τα πρώτα μου
βήματα> σε δικούς του στίχους (1982-’90)
17. <Τώρα που
χάθηκα> σε στίχους Σπύρου Τουπογιάννη
(2002-’04)
18. <Στην Άννα> σε στίχους της πεζογράφου Βάσσας Σολωμού-Ξανθάκη
(2004-’05)
Τα Έργα του
παρουσιάστηκαν σε διάφορους χώρους όπως στο Μέγαρο
Μουσικής Αθηνών, στο θέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, στην Αίθουσα
Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε διάφορους Δήμους, όπως: Αθηναίων, Αρχ.
Ολυμπίας, Ηρακλείου Κρήτης, Ιθάκης, Σπάρτης, Κεφαλονιάς, Χαλκίδας, Καισαριανής,
Ν. Σμύρνης,Καλαβρύτων(για το Ολοκαύτωμα), Ελασσόνας, Κορώνης, Νεάπολης
Λασηθίου, Γυθείου,…καθώς επίσης και στο εξωτερικό: Νέα Υόρκη (προσκεκλημένος
από τον πρώην Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο), Σαν Φρανσίσκο, Ντιτρόϊτ, Παλέρμο Σικελίας (
προσκεκλημένος από το τμήμα Ελληνικών σπουδών του Πανεπισημίου Παλέρμο), Αγία
Πετρούπολη Ρωσίας ( προσκεκλημένος από
το Κεντρικό Κρατικό Πανεπιστήμιο Αγίας Πετρούπολης).
Συνεργάστηκε με την Ορχήστρα
Σύγχρονης Μουσικής της Ε.Ρ.Τ (το 1994, όπου παρουσιάστηκε το Έργο του
Θολά Ποτάμια
στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών επιλεγμένο και προτεινόμενο από τον Μίκη Θεοδωράκη και το 2001, όπου
παρουσιάστηκε το Έργο του Λαϊκή Λειτουργία για την Κύπρο
–λαϊκό ορατόριο- στο κάστρο Χλεμούτσι της Ηλείας).
Συνεργάζεται από το 1991 έως σήμερα με τους μουσικούς
της άλλοτε μικρής ορχήστρας του αείμνηστου
Μάνου
Χατζιδάκι: Νίκο Γκίνο, Ανδρέα Ροδουσάκη, Στέλιο Ταχιάτη, Δημήτρη
Μαρινάκη, Στέλλα Κυπραίου, Θεόδωρο Κοτεπάνο, Βαγγέλη Χριστόπουλο, Παναγιώτη
Δράκο, Κώστα Ζαριδάκη, καθώς και με τους μουσικούς Ελένη Οικονομίδου, Γιώργο
Παυλάκο και Χρήστο Κωνσταντίνου.
Έργα του ερμήνευσαν οι τραγουδιστές:
Μαρία Δημητριάδη, Ανδρέας Κουλουμπής (βαρύτονος), Γιάννης Θωμόπουλος, Βασίλης
Σκουλάς, Αγγελική Καθαρίου, Αντώνης Καλογιάννης, Γιώργος Ζωγράφος,
Ευγενία Συριώτη, Ara Adams, Alexandra Alexandrova,
οι ηθοποιοί: Κάρμεν Ρουγγέρη,
Ηλίας Λογοθέτης, Μαρία Ζαχαρή, Τζένη Μιχαηλίδου, Τόνια Μάνεση,
οι χορωδίες: της Εμπορικής
Τράπεζας με διεύθυνση του Σταύρου Μπερή, του Διονυσίου Αποστολάτου και του
Πανεπιστημίου Berkeley της Καλιφόρνιας.
Έργα του διηύθυνε o ίδιος και ο
αρχιμουσικός Ανδρέας Πυλαρινός.
.jpg)
